Nuôi tôm – đặc biệt là tôm thẻ chân trắng được xem là thế mạnh của các địa phương ven biển ĐBSCL, mang lại hiệu quả kinh tế khá cho người nuôi tôm. Tuy nhiên, gần đây tình hình biến đổi khí hậu đã tác động tiêu cực đến nghề nuôi tôm, làm ảnh hưởng đến chất lượng tôm nuôi, không ít người nuôi thua lỗ…
Đó là thông tin tại buổi toạ đàm với chủ đề “Nuôi tôm thẻ chân trắng bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP)” do Trung tâm Khuyến nông quốc gia phối hợp với một số đơn vị tổ chức ngày 29/5, tại xã Long Hữu, huyện Duyên Hải (tỉnh Trà Vinh).
Nuôi tôm không cần dùng kháng sinh
Tại buổi tọa đàm, bà con nông dân đã được các chuyên gia nông nghiệp, thủy sản thông tin về tác động của biến đổi khí hậu đến nghề nuôi tôm thẻ, đặc biệt là tình hình xâm nhập mặn và khô hạn; các bệnh tôm thường gặp và cách phòng trị bệnh; các loại thuốc kháng sinh, hóa chất không được sử dụng trong nuôi tôm; các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm trong sản xuất tôm…
Từ đầu năm đến nay đã có gần 16.000ha diện tích tôm nuôi ở khu vực ĐBSCL bị thiệt hại. Hiện đang vào thời điểm giao mùa, biên độ nhiệt thay đổi rất lớn giữa ngày và đêm. Biên độ nhiệt dao động cao sẽ khiến con tôm bị giảm sức đề kháng, dễ mắc các bệnh phát sinh do vi khuẩn virus xâm nhập.
Chia sẻ tại buổi tọa đàm, ông Huỳnh Văn Xét (ở ấp 17, xã Long Hữu, thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh) – người nuôi tôm theo mô hình siêu thâm canh, áp dụng công nghệ cao 3 năm qua, cho biết: “Mô hình nuôi công nghệ cao trong hồ tròn đảm bảo ATTP vì thả dày và xử lý chất thải rất tốt so với nuôi trong ao đất. Tôi không dùng kháng sinh, chỉ đánh khoáng, men và thuốc vi sinh. Tôm sản xuất ra đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang Mỹ”.
Ông Kim Văn Tiêu – Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia cho biết: Để nuôi tôm đảm bảo ATTP, trước hết người nuôi phải chọn địa điểm nuôi xa khu công nghiệp, không có nguồn nước thải. Nguồn nước cấp, thoát phải đảm bảo an toàn. Nếu khu vực rộng thì vùng nuôi phải được các cơ quan thẩm quyền xác định đó là vùng nuôi tôm ATTP.
Đối với người nuôi, điều đầu tiên là không sử dụng hoá chất kháng sinh nằm trong danh mục cấm của Bộ NNPTNT ban hành theo Thông tư số 26. Trong quá trình nuôi, người nuôi phải thực hiện ghi chép sổ tay, nhật ký hàng ngày để truy xuất nguồn gốc. Nếu có sử dụng kháng sinh thì phải tuân thủ theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất. Đồng thời, phải chịu sự giám sát của các cơ quan chức năng của địa phương.
Chăm sóc tôm lúc giao mùa
Tại buổi toạ đàm, nhiều câu hỏi của bà con nông dân về những tiến bộ kỹ thuật mới, những tình huống thường gặp trong thực tế nuôi tôm, những chính sách hỗ trợ cho bà con có thể áp dụng nuôi tôm công nghệ cao… đều được các chuyên gia giải đáp thỏa đáng.
Về câu hỏi của bà con nông dân liên quan đến việc phòng trị bệnh cho tôm lúc giao mùa, đại diện Tổng cục Thủy sản (Bộ NNPTNT) cho biết, hiện nay biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến con tôm. Từ đầu năm đến nay đã có gần 16.000ha diện tích tôm nuôi ở khu vực ĐBSCL bị thiệt hại.
Hiện đang vào thời điểm giao mùa, biên độ nhiệt thay đổi rất lớn giữa ngày và đêm. Biên độ nhiệt dao động cao sẽ khiến con tôm bị giảm sức đề kháng, dễ mắc các bệnh phát sinh do vi khuẩn virus xâm nhập.
Để hạn chế thiệt hại do nắng nóng vào lúc giao mùa, ông Kim Văn Tiêu khuyến cáo bà con nông dân nên duy trì mực nước từ 1,5-1,8m. Đồng thời phải tạo không khí, quạt nước liên tục để trung hoà nhiệt độ giữa tầng mặt và tầng đáy. Nếu nắng quá thì che lưới lại, giảm bớt nhiệt độ, giảm bớt tảo phát triển. Xi phông đáy ngày có thể 2-3 lần nếu nuôi ao lót bạt hoặc hồ tròn.
Bên cạnh đó, nhiệt độ trên 35 độ C thì người nuôi nên giảm khoảng 1 nửa lượng thức ăn. Nếu có mưa to, bà con phải có ống tràn để gạt bỏ nước mưa, bón vôi để nâng độ pH, đảm bảo mức độ 7,5 – 8,5 cho phù hợp với con tôm.
“Hiện chúng tôi đã thực hiện mô hình tại Sóc Trăng không cần phải sử dụng kháng sinh, hoá chất. Bà con nuôi tôm chỉ sử dụng chế phẩm sinh học mà thôi. Thực tế chế phẩm đáp ứng tiêu chí tôm nhanh lớn và đảm bảo ATTP. Nếu dùng chế phẩm, khuyến cáo bà con chú ý phải sử dụng chế phẩm vi sinh tốt, nguồn gốc rõ ràng. Thứ hai là tuân thủ đúng quy trình hướng dẫn của nhà sản xuất. Thứ ba, thời điểm sử dụng phải trước khi thả tôm, sẽ tốt hơn đợi đến nước ô nhiễm rồi mới sử dụng vi sinh” – ông Kim Văn Tiêu cho biết.