Cần phòng bệnh cho tôm trong mùa mưa

Nuôi tôm là thế mạnh của các huyện vùng hạ. Tuy nhiên, đây cũng là nghề đối diện với nhiều rủi ro, bởi ảnh hưởng của thời tiết, môi trường, đặc biệt là trong mùa mưa như hiện nay.

Tôm dễ nhiễm bệnh

Hiện nay, mùa mưa đã bắt đầu. Với diễn biến thời tiết sáng nắng, chiều mưa sẽ tạo điều kiện cho bệnh đỏ thân – đốm trắng gây hại cho tôm phát triển. Do đó, người nuôi cần thực hiện các biện pháp tổng hợp tăng cường sức đề kháng của vật nuôi cũng như phòng, chống dịch bệnh xảy ra trên tôm. Theo ông Nguyễn Văn Đông, ngụ xã Tân Chánh, huyện Cần Đước, tỉnh Long An, tình hình nắng, mưa bất thường làm cho nhiệt độ chênh lệch giữa ngày và đêm rất cao, đã làm biến động các yếu tố môi trường ao nuôi nên tạo điều kiện cho các mầm bệnh xuất hiện, khiến tôm nuôi bị chết hàng loạt. Hiện ông vô cùng lo lắng vì chưa có biện pháp gì để khắc phục, các khoản vay ngân hàng trước vụ thì chưa biết có đủ tiền để trả hay không. Bởi, trước mắt, vụ nuôi này, gia đình ông thiệt hại hơn 1ha và lỗ cả trăm triệu đồng.

Tại huyện Cần Đước, từ đầu năm 2020 đến nay, việc nuôi tôm của nông dân gặp nhiều khó khăn, nhất là vào thời điểm tháng 3, 4 khi thời tiết nắng nóng gay gắt, nhiệt độ môi trường và độ mặn trong vuông tăng cao, sau đó lại xuất hiện những cơn mưa lớn chuyển mùa làm biến động mạnh các thông số môi trường nước trong vuông nuôi, ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển của tôm. Tính đến nay, toàn huyện có khoảng 149ha tôm nhiễm bệnh, chủ yếu là bệnh đốm trắng, phân trắng. Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Cần Đước – Nguyễn Thị Cẩm Vân cho biết: Ngoài điều kiện thời tiết, hiện nay, nguồn nước trên các trục kênh dẫn nước phục vụ nuôi trồng thủy sản bị ô nhiễm do nguồn nước từ những ao tôm nuôi bị bệnh xả ra nhưng lại được nhiều hộ tiếp tục lấy đưa vào vuông nuôi tôm khiến nguồn bệnh lây lan, tôm nuôi bị thiệt hại ngày càng nhiều. Để giảm mức độ rủi ro, nhiều nông dân chủ động thu hoạch khi tôm vừa đạt kích cỡ thương phẩm.

Còn tại huyện Cần Giuộc, 6 tháng đầu năm 2020, nông dân thả nuôi 1.200ha tôm và đã thu hoạch 840ha, năng suất bình quân 2,5 tấn/ha, sản lượng ước đạt 2.100 tấn, đạt 40,3% kế hoạch và bằng 65% so cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, theo nhận định của ngành nông nghiệp địa phương, do nắng nóng, độ mặn cao làm tôm nuôi chậm lớn, dễ nhiễm các bệnh về gan tụy, đường ruột, đốm trắng gây thiệt hại khoảng 138ha, trong đó, diện tích thiệt hại 30-70% là 98ha.

Theo Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cần Giuộc – Ngô Bảo Quốc, nhiều thời điểm trong ngày nắng nóng gay gắt, khi xuất hiện mưa đột ngột làm thay đổi nhiệt độ, gây sốc tôm nuôi, nhất là những ao nuôi có tôm dưới 1 tháng tuổi, làm tôm bị sốc môi trường, cong thân, đục cơ. Đồng thời, ao nuôi xuất hiện các loại tảo độc thuộc ngành tảo mắt, tảo giáp cùng với hến, sứa hộp, san hô,… Tôm dễ mắc các bệnh về gan, đường ruột, đặc biệt là bệnh phân trắng.

Ðể chủ động quản lý tốt ao nuôi khi có mưa xuất hiện và hạn chế những tác động xấu biến đổi các yếu tố môi trường ao nuôi sau khi mưa, ngành nông nghiệp khuyến cáo người nuôi tôm cần áp dụng các biện pháp để ổn định môi trường ao nuôi và nâng cao sức đề kháng cho tôm nuôi; dự trữ các vật tư cần thiết như: Vôi, khoáng, Yucca, Oxy viên, chế phẩm sinh học,… để có biện pháp xử lý môi trường kịp thời và hiệu quả. Trước khi mưa, nên chủ động bón vôi khắp bờ ao, kiểm tra các yếu tố môi trường và điều chỉnh hợp lý. Ngoài ra, khi thấy trời có dấu hiệu chuyển mưa, cần giảm 30-50% lượng thức ăn hoặc ngưng cho tôm ăn và đến khi tạnh mưa mới cho ăn. Cần định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học để tăng cường vi khuẩn có lợi và ổn định nguồn nước ao nuôi. Không nên xả bớt nước mặt khi trời có mưa, vì đây là nguồn nước bổ sung để giảm độ mặn trong ao nuôi sau những ngày nắng hạn vừa qua, nhằm kích thích tôm lột xác và phát triển.

Thường xuyên theo dõi kết quả quan trắc

Môi trường được xem là yếu tố rất quan trọng trong nuôi tôm. Tại các huyện vùng hạ, qua kết quả quan trắc trong tuần qua, phần lớn các chỉ tiêu môi trường nước phù hợp để nuôi tôm, chỉ có chỉ tiêu NO₂ cao, chưa phù hợp đối với sự sinh trưởng và phát triển của tôm nuôi. Vì vậy, Chi cục Chăn nuôi – Thú y và Thủy sản khuyến cáo người dân nuôi tôm: Theo dõi diễn biến tình hình thời tiết, chất lượng môi trường nước quan trắc trước khi thả giống; tại điểm quan trắc có NO₂ cao, cần sử dụng chế phẩm sinh học xử lý khí độc trong ao; tăng cường bổ sung vitamin, khoáng, giải độc gan và men đường ruột vào thức ăn để tăng sức đề kháng cho tôm nuôi; những khu vực có độ mặn cao, khi lấy nước vào ao cần pha loãng làm giảm độ mặn bằng nước ngọt.

Ngoài ra, người nuôi tôm cần áp dụng các biện pháp cải tạo ao thật tốt và phải bảo đảm đủ thời gian cách ly mầm bệnh (tối thiểu là 30 ngày). Nhiều người nuôi có tâm lý muốn thả nuôi sớm để bù lại phần tôm đã bị thiệt hại hoặc tranh thủ tăng vụ khi tôm có giá cao nên không bảo đảm thời gian cách ly mầm bệnh. Vì vậy, mầm bệnh luôn tồn lưu trong ao làm cho dịch bệnh dễ phát sinh gây hại. Đặc biệt, người dân nên nuôi tôm với mật độ phù hợp: Đối với tôm sú, nuôi 2 vụ/năm, mật độ thả từ 15-25 con/m2; tôm chân trắng, nuôi 2 vụ/năm, mật độ thả từ 60-80 con/m²; đồng thời áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ vào quá trình nuôi phù hợp với điều kiện của từng vùng như nuôi tôm 2 giai đoạn, sử dụng chế phẩm sinh học xử lý ao nuôi, dùng máy cho ăn tự động, sục khí ao nuôi,…
Huỳnh Phong – Kim Thoa –  Báo Long An