Ngày 18/1/2020, Văn phòng Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đã nhận được Thông cáo báo chí của Tập đoàn Thủy sản Minh Phú liên quan đến việc báo chí đưa tin Cục Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ đã chính thức khởi xướng điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá giá đối với Tập đoàn Minh Phú (“Điều tra EAPA”) và áp dụng biện pháp tạm thời sơ bộ theo cáo buộc của Ủy ban Thực thi Thương mại Tôm Hoa Kỳ. Ban Biên tập Cổng thông tin vasep.com.vn xin đăng lại nguyên văn Thông cáo báo chí của Tập đoàn Thủy sản Minh Phú như sau:
TẬP ĐOÀN THỦY SẢN MINH PHÚ
THÔNG CÁO BÁO CHÍ
Ngày 16/1/2020 vừa qua, Tập đoàn Thủy sản Minh Phú nhận được thông tin qua báo chí về việc Cục Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ (“CBP”) đã chính thức khởi xướng điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá giá (“Thuế CBPG”) đối với Tập đoàn Minh Phú (“Điều tra EAPA”) và áp dụng biện pháp tạm thời sơ bộ theo cáo buộc của Ủy ban Thực thi Thương mại Tôm Hoa Kỳ. Tuy nhiên, chúng tôi chưa nhận được văn bản chính thức từ CBP.
Chúng tôi hết sức bất ngờ vì trong Quyết định, CBP đã chỉ dựa trên thông tin một chiều được thu thập, cung cấp bởi một tổ chức có tên được tạm dịch là Liên minh Hành động Tôm Miền Nam (AHSTEC) – đại diện cho 1 nhóm các công ty đánh bắt và chế biến tôm tại Hoa Kỳ, là tổ chức từ lâu đã tham gia vào vụ kiện chống bán phá giá tôm Việt Nam với tư cách nguyên đơn. AHSTEC nộp đơn tố cáo Mseafood – là công ty con của Minh Phú tại Mỹ vào tháng 9/2019. Vì quy trình điều tra là bảo mật, CBP đã sử dụng các thông tin mà AHSTEC cung cấp cũng như 1 số thông tin thu thập từ nhiều nguồn trên internet, được trích đoạn và đơn phương diễn giải mà hoàn toàn không có sự đối chiếu hay kiểm chứng lại với Minh Phú hay Mseafood.
Chúng tôi lấy làm tiếc về việc EAPA đã quyết định áp dụng biện pháp chế tài tại Quyết định nói trên với Minh Phú – dù chỉ là biện pháp sơ bộ và tạm thời – trước khi Minh Phú có cơ hội tham gia, cung cấp thông tin và trình bày về các vấn đề mà AHSTEC đã cáo buộc. Luật sư của Minh Phú tại Hoa Kỳ đã đăng ký với EAPA để Minh Phú chính thức tham gia vào cuộc điều tra và cung cấp thông tin cùng các bằng chứng cụ thể để EAPA xem xét trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Tuy nhiên, cách thức làm việc như vậy với hàng nhập khẩu của các cơ quan Hoa Kỳ như EAPA cũng không quá xa lạ với Minh Phú bởi chúng tôi đã có hơn 10 năm tham gia vào vụ điều tra chống bán phá giá và đã từng phải giải quyết vướng mắc với các cơ quan của nước này, ví dụ như trong vấn đề ký quỹ với CPB hay các thủ tục liên quan đến FDA. Thậm chí, từ năm 2008 đến nay, VASEP đại diện các doanh nghiệp tôm, cá đã phải đề nghị Chính phủ đưa đơn kiện Hoa Kỳ ba lần ra WTO và khá nhiều lần đã đứng đơn kiện Bộ Thương mại Hoa Kỳ ra Tòa án Thương mại Quốc tế của Hoa Kỳ về các đối xử không công bằng với các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam.
Để dư luận quan tâm hiểu rõ hơn về Quyết định nói trên của CBP đối với Minh Phú, chúng tôi xin làm rõ một số thông tin như sau:
- Thứ nhất, như CBP đã chỉ rõ, việcáp dụng biện pháp trong Quyết định sơ bộ nói trên chỉ có tính chất tạm thời. Theo đó, Minh Phú được yêu cầu tạm nộp thuế CBPG áp dụng cho Ấn Độ (khoảng 10%) đối với các lô hàng nhập vào Hoa Kỳ. Quyết định sơ bộ này được đưa ra vì CBP cho rằng có 1 số dấu hiệu, nghi vấn để cho phép suy đoán về khả năng Minh Phú đã xuất khẩu tôm Ấn Độ sang Hoa Kỳ. Thực chất, Minh Phú không xuất tôm thành phẩm Ấn Độ sang Hoa Kỳ. Chúng tôi có thể khẳng định ngay rằng Minh Phú chỉ mua tôm nguyên liệu để đưa vào chế biến tại nhà máy của Minh Phú và không mua tôm thành phẩm từ các nhà máy khác để xuất vào Hoa Kỳ.
- Thứ hai, CBPcũng chỉ rõ là Quyết định sơ bộ nói trên chỉdựa trên các thông tin, số liệu ban đầu và chưa được kiểm chứng. Mặc dù Minh Phú cần thêm thời gian để rà soát lại các thông tin đó, chúng tôi sẽ chỉ ra ngay dưới đây là có nhiều thông tin được dẫn chiếu là không chính xác hoặc do nhầm lẫn, thậm chí mâu thuẫn hay do phía nguyên đơn cố tình cắt xén làm sai lệch nội dung thông tin, cụ thể là:
(i) Tại trang số 3, từ các thông tin được trích trong Thông cáo báo chí ngày 7/6/2019 của Tập đoàn Minh Phú, trong năm 2018 Tập đoàn này chỉ sản xuất được 12.000 tấn tôm, trong khi xuất khẩu tới 67.000 tấn. Đây là thông tin sai sự thật bởi 12.000 tấn là số liệu ước tính của sản lượng tôm nguyên liệu do Minh Phú NUÔI VÀ THU HOẠCH trong năm 2018. Thực tế, 100% lượng tôm thành phầm mà Minh Phú xuất khẩu đều được sản xuất tại các nhà máy của Minh Phú tại Cà Mau và Hậu Giang. Minh Phú không chỉ sử dụng tôm tự nuôi mà còn có hợp đồng mua tôm, hỗ trợ và bao tiêu dài hạn với hàng ngàn hộ nông dân tại khu vực ven biển phía Nam và đồng bằng sông Cửu Long.
(ii) Tại trang số 5 của Quyết định, CBP đã dựa vào thông tin mà Nguyên đơn trích từ Báo cáo xuất khẩu tháng 6/2019 trên website của Minh Phú để cho rằng có dấu hiệu cho thấy có một số lượng hàng xuất khẩu khá lớn của Minh Phú không phải do Minh Phú sản xuất. Kết luận này dường như đã dựa trên sự nhầm lẫn, hiểu sai về số liệu tại báo cáo bởi tại Báo cáo là Minh Phú nhận được là khoảng 141 triệu USD, vượt gấp đôi công suất sản xuất. Thực chất, số liệu được dẫn chiếu chỉ là theo ĐƠN ĐẶT HÀNG mà Minh Phú đã nhận được vào tháng 6/2019 và lượng đơn đặt hàng gia trị 141 triệu USD, tương ứng với khoảng 13.403 tấn thành phẩm, chỉ gấp đôi so với công suất sản xuất 01 tháng của Minh Phú.
Trên thực tế, sau khi nhận được đơn đặt hàng, Minh Phú sẽ cân đối nguyên liệu, lên kế hoạch sản xuất và xác nhận lại với khách hàng về số lượng, giá cả và thời gian giao hàng. Điều này có nghĩa là, không phải toàn bộ số lượng ĐẶT HÀNG đều được Minh Phú chấp nhận và bán cho khách hàng. Hơn nữa, các đơn đặt hàng được xác nhận trong tháng 6/2019 thường được sản xuất và xuất khẩu trong nhiều tháng tiếp theo. Chúng tôi thấy hơi khó hiểu về sự nhầm lẫn này bởi ngay tại Báo cáo tháng 6, chúng tôi cũng công bố số lượng đơn đặt hàng được xác nhận trong 6 tháng đầu năm đã lên tới hơn 400 triệu USD và chiếm khoảng 50% kế hoạch của năm 2019 (số liệu này cũng đã được dẫn chiếu trong Quyết định). Thông tin này cho thấy ngay số liệu 141 triệu USD giá trị đơn đặt hàng chỉ tương ứng với năng lực sản xuất và bán hàng của Minh Phú trong khoảng 2 tháng.
(iii) Tại trang số 6 của Quyết định, CBP có nêu trong giai đoạn điều tra từ 1/10/2018 đến 31/8/2019, Tập đoàn Minh Phú đã nhập một lượng lớn tôm Ấn Độ. Đây là thông tin không có cơ sở bởi thực tế trong giai đoạn này, lượng tôm Ấn Độ mà Minh Phú nhập để sử dụng làm nguyên liệu chỉ chiếm khoảng 10% tổng lượng tôm nguyên liệu đầu vào của Tập đoàn. Cá biệt từ đầu năm 2019, lượng tôm nhập khẩu của Minh Phú chỉ chiếm một lượng không đáng kể và từ tháng 5/2019, Minh Phú đã không còn sử dụng tôm nhập khẩu. Quyết định này dường như đã cố tình phớt lờ thông tin được nói rõ ngay trong Thông cáo báo chí tháng 6/2019 của Minh Phú là tổng lượng tôm xuất khẩu sang Hoa Kỳ chỉ chiếm dưới 39% tổng lượng tôm xuất khẩu của Minh Phú.
- Minh Phú đã chỉ định luật sư tại Hoa Kỳ và Việt Nam làm thủ tục đăng ký với CBP để tham gia tích cực và cung cấp số liệu cho CBP để giúp cơ quan này hiểu chính xác hơn, có thông tin đa chiều và đã được kiểm chứng trước khi CBP đưa ra quyết định cuối cùng. Thực tế, do các cáo buộc tương tự về Minh Phú vào tháng 6/2019, chúng tôi đã chủ động hợp tác, cung cấp số liệu cho CBP và mời CBP vào làm việc để xác minh thông tin. Tuy nhiên, do lần điều tra này, CPB/EAPA xác định giai đoạn điều tra dựa vào đơn kiện nhận được vào tháng 9/2019 nên giai đoạn cung cấp thông tin đã có sự thay đổi. Trong mọi trường hợp, Minh Phú khẳng định sẽ luôn hợp tác, công khai và minh bạch thông tin để tránh việc bị liên lụy do các cáo buộc ác ý, không có cơ sở nhằm vào Minh Phú nói riêng và ngành tôm Việt Nam nói chung.
Trên cơ sở đó, chúng tôi mong rằng, trước khi ra quyết định cuối cùng, CBP sẽ cho phép Minh Phú và Mseafood cơ hội được cung cấp thông tin, giải trình số liệu và tự bảo vệ cho mình theo đúng tinh thần minh bạch và công bằng (due process of law) của pháp luật Hoa Kỳ. Điều này cũng sẽ giúp CBP hiểu chính xác và đầy đủ hơn về Minh Phú và có quyết định công bằng và thỏa đáng, với các thông tin đầy đủ, được kiểm chứng và không bị hiểu lệch lạc bởi chúng tôi tin rằng chúng tôi có đầy đủ số liệu khách quan để chứng minh rằng Minh Phú hoàn toàn không có hành vi lẩn tránh thuế CBPG và luôn tuân thủ đầy đủ pháp luật Hoa Kỳ.
Thông tin liên hệ:
Tập đoàn Thủy sản Minh Phú
Địa chỉ: Khu Công Nghiệp, phường 8, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau, Việt Nam
Điện thoại: (+84) 290-383-9391
Fax: (+84) 290-366-8795
Email: minhphu@minhphu.com.vn
Nguồn : http://vasep.com.vn/