Thách thức từ hạn, mặn
Tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn đang diễn ra nghiêm trọng trên toàn vùng ĐBSCL. Không chỉ Bến Tre, người dân các tỉnh khác đều đứng trước nguy cơ thiệt hại nặng nề về thủy sản.
Người dân vớt tôm chết do hạn mặn ở Bến Tre. Ảnh: Huỳnh Phúc Hậu/TTXVNN.
Tại Cà Mau, bất lợi về thời tiết đã có những tác động mạnh đến nghề nuôi tôm. Xâm nhập mặn làm sức đề kháng của con tôm bị giảm, tạo điều kiện cho dịch bệnh phát sinh và gây hại trên diện rộng từ đầu vụ đến nay.
Theo lãnh đạo Sở Nông nghiêp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Cà Mau và Chi cục Chăn nuôi và Thú y Kiên Giang, tình trạng nắng nóng kéo dài từ đầu năm đến nay đã làm cho các vuông nuôi tôm quảng canh, quảng canh cải tiến, đặc biệt là các vùng nằm sâu trong nội đồng thiếu lượng nước lưu thông, trao đổi, khiến độ mặn trong vuông nuôi tăng trên 30‰, có nơi trên 40‰, nên tình trạng tôm chết bắt đầu xảy ra hàng loạt.
Còn theo người dân Bến Tre, đợt hạn mặn lịch sử 4 năm trước, người nuôi tôm chỉ bị ảnh hưởng nhẹ, không nhiều như năm nay. Nhiều hộ nuôi tôm khẳng định, nuôi tôm hơn 20 năm qua, nhưng đây là năm lần đầu tiên tôm chết nhiều như vậy.
Dù diện tích thả nuôi từ đầu vụ đến nay của tỉnh Sóc Trăng chỉ mới hơn 6.000 ha, nhưng hiện cũng đã ghi nhận có khoảng 115 ha tôm nuôi bị thiệt hại. Ông Đào Văn Bảy, Phó Chi cục Chăn nuôi và Thú y Sóc Trăng cho biết: “Với diễn biến thời tiết và độ mặn như hiện nay, dịch bệnh ngày càng phát sinh và gây hại trên diện rộng. Vì vậy, ngay sau khi có kết quả quan trắc, ngành Nông nghiệp địa phương đều phải đưa ra các cảnh báo sớm để người nuôi kịp thời phòng trị”.
Ứng phó để giảm thiệt hại với thủy sản nuôi
Trước thực tế trên, Chi cục Thủy sản Bến Tre đã cử cán bộ đến các địa phương nắm tình hình, kịp thời hỗ trợ thông tin chuyên môn, để sớm có biện pháp giảm thiểu thiệt hại cho bà con.
Theo nhận định của Chi cục Chăn nuôi và Thú y Kiên Giang, nguy cơ thiệt hại tôm nuôi do biến động môi trường, dịch bệnh, hạn mặn xâm nhập đang gia tăng. Do đó, chính quyền địa phương và cán bộ khuyến nông cơ sở đang tập trung khuyến cáo bà con thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng chống; tuyệt đối không xả nước ao tôm bệnh ra ngoài môi trường khi chưa xử lý tiêu diệt các .mầm bệnh.
Ứng dụng công nghệ cao được xem là giải pháp quan trọng để chủ động trong việc nuôi thủy sản. Ảnh: Huỳnh Thế Anh/TTXVN.
Còn theo lãnh đạo Tổng cục Thủy sản, để chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại trong nuôi trồng thủy sản trước hạn hán, xâm nhập mặn, ngành Nông nghiệp các tỉnh, thành phố trong khu vực cần chỉ đạo các đơn vị chức năng thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình thời tiết, thủy văn, hạn hán và xâm nhập mặn; tăng cường quan trắc môi trường, thông tin kịp thời, hướng dẫn các giải pháp phòng ngừa. Về lâu dài cần điều chỉnh cơ cấu sản xuất, mùa vụ của từng địa phương phù hợp.
Trước tác động ngày một rõ nét của thời tiết, dịch bệnh, theo các chuyên gia, nuôi thủy sản cần chú trọng ứng dụng công nghệ cũng như các mô hình nuôi tân tiến (nuôi siêu thâm canh, nuôi ba giai đoạn…).
Ngành Nông nghiệp các địa phương cũng cần hướng dẫn người nuôi thực hiện các giải pháp kỹ thuật ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn, như: Thường xuyên theo dõi chất lượng nước ao nuôi, chất lượng nguồn nước cấp, thực hiện các khuyến cáo và hướng dẫn của cơ quan chuyên môn; hạn chế thay nước, đặc biệt là khi nguồn nước cấp có độ mặn tăng cao; áp dụng mô hình nuôi ít thay nước, nuôi tuần hoàn khép kín, sử dụng chế phẩm vi sinh, sản phẩm xử lý môi trường… nhằm cải thiện chất lượng nước ao nuôi và gia cố, kè bờ ao chắc chắn, để tránh rò rỉ và ngăn thẩm lậu nước mặn từ bên ngoài vào ao nuôi.
Đối với loại hình nuôi trồng thủy sản bằng lồng bè trên kênh, rạch, ven sông, khi nước bị nhiễm mặn, người dân cần báo cáo cấp có thẩm quyền và tạm di dời đến địa điểm phù hợp (nếu được phép) để hạn chế thiệt hại. Đặc biệt, Tổng cục Thủy sản yêu cầu người dân chỉ thả giống vụ mới khi đáp ứng đủ điều kiện về hạ tầng, trang thiết bị và nguồn nước có chất lượng phù hợp với thủy sản nuôi.